z tej przyczyny
  • przyczyny obiektywne
    2.06.2003
    2.06.2003
    Coraz częściej słyszę wyrażenie przyczyna obiektywna, mające oznaczać przyczynę niezależną. Czy jest to poprawne zastosowanie przymiotnika obiektywny?
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • zdania z liczebnikami
    27.06.2015
    27.06.2015
    Szanowni Państwo,
    czytałem porady dotyczące składni fraz liczebnikowych i zastanawiam się, dlaczego można powiedzieć te pięć książek, te dziesięć minut, ale te pięć dolarów już nie. Czy chodzi o to, że w trzecim przypadku rzeczownik w lp jest rodzaju męskiego, a w pozostałych żeńskiego?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Rzeczowniki rodzaju męskiego z końcówką -a

    29.04.2023
    29.04.2023

    Szanowni Państwo,

    dlaczego słowa zakończone na -ca (np. wykonawca, sprzedawca, wykładowca), a także na -sta (np. polonista, aktywista, aferzysta) są rodzaju męskiego skoro to -a na końcu bardziej by wskazywało na rodzaj żeński. Proszę o odpowiedź.


    Pozdrawiam

  • Edycja korespondencji z okresu II wojny światowej

    27.09.2023
    27.09.2023

    Szanowni Państwo,

    czy przygotowując do wydania korespondencję z czasów II wojny światowej, należy poprawić, czy też wiernie zachować ortografię i interpunkcję oryginału?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelniczka

  • Zwracam się z uprzejmną prośbą…
    8.05.2008
    8.05.2008
    Witam serdecznie!
    Często gdy piszemy podanie np. o pracę, używamy zwrotu: „Zwracam się z uprzejmną prośbą”. Lecz czy tak naprawdę prośba może być uprzejma? Czy jest to do końca poprawny zwrot? Jeśli nie, w jaki sposób powinniśmy go zastępować?
  • nie z imiesłowami
    9.05.2005
    9.05.2005
    Witam!
    Dlaczego w tekstach literackich imiesłowy zaprzeczone pisane są rozdzielnie? Nawet jeśli ich znaczenie jest ewidentnie przymiotnikowe?
    Pozdrawiam
  • nie z rzeczownikami
    8.01.2006
    8.01.2006
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmą prośbą o arbitraż w sprawie „sporu”, który prowadzę od pewnego czasu z Zarządcą nieruchomości, w której mieszkam. Otóż chodzi o zastosowanie we właściwej formie zwrotu nie palenie, bądź niepalenie w następującym zdaniu: „Prosimy o … papierosów na klatce schodowej”. W miejsce kropek proszę wpisać stosowny zwrot. Bardzo dziękuję i pozdrawiam!
    P.S. Z wiadomych przyczyn nie podaję stanowisk stron :)
  • tłumacz (z) języka
    8.06.2007
    8.06.2007
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, czy poprawna jest fraza tłumacz języka. Na pewno poprawnie jest tłumacz z języka oraz tłumacz literatury albo tłumacz Dostojewskiego, co jest logiczne. Tłumacz języka występuje bardzo często (np. „Anna Iksińska, tłumacz przysięgły języka angielskiego”), ale przecież języka się nie tłumaczy, tylko teksty.
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Ewa
  • jako – z przecinkiem czy bez?
    13.04.2015
    13.04.2015
    Dzień dobry,
    mam wątpliwość, czy w zdaniu: „Jako spółka firma istnieje od 25 lat” po spółce powinien być przecinek?
    Będę zobowiązana za pomoc
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego